Uluslararası REC Standardı Kurumu (I-REC Standard), nitelik izleme sistemleri geliştirmek için güçlü bir standardizasyon çerçevesi sağlayan ve faaliyetlerinde kar amacı gütmeyen bir kuruluştur. Merkezi Hollanda’da bulunan fakat dünyanın birçok bölgesinde çalışmalar yürüten I-REC (Yenilenebilir Enerji Sertifikası) Standardı, Sera Gazı Protokolü (GHGP), CDP (Karbon Saydamlık Projesi) ve RE100 gibi başlıca raporlama çerçeveleri tarafından denetlenebilir izleme araçları için güvenilir bir temel olarak kabul ediliyor.
Halihazırda tüm dünyadaki en saygın ve en yaygın kalite sistemlerini kullanmaktadır. Bu sayede sayım, sertifikasyon ve nitelik taahhütlerinin sunulması gibi uygulamalarda tekrarlı işlerin önüne geçmektedir.
Dilek AŞAN – Taksim Danışmanlık
I-REC Standardının Uluslararası Nitelik İzleme Standardı, piyasa yöneticilerinin izleme aracı ve yönettikleri ilişkili piyasalar için en iyi uygulamalara ve iyi yönetişim ilkelerine bağlı kalmalarını sağlıyor. I-REC Standardı bu sayede hem enerji sektörü içinde hem de onun dışındaki alanlarda uyum, tanınma, piyasa desteği ve bağımsız gözetimden yararlanabilecek sayısız ürün için uygulanabilen ve dünya çapında tanınan bir standardı (I-REC) temsil ediyor. Tanınmış sertifikasyon kuruluşları, paydaşlar ve devlet kurumları, güçlü nitelik izleme sistemlerini uygularken ve çalıştırırken sürekli olarak I-REC Standardına ve ilgili ürün kodlarına güvenebilmektedir.
I-REC Standardı, ürün bilgilerine tarafsız erişim sağlamayı ve son kullanıcıların menşei iyi belgelenmiş ve açık bir şekilde açıklanmış ürünleri güvenle tedarik etmelerini sağlamayı taahhüt etmektedir. Böylelikle, dünya çapında yenilenebilir enerji tüketimi seçimlerini güçlendirir ve sürdürülebilirlik iddialarını destekler.
I-REC Standardı şu farklı unsurdan oluşmaktadır:
– I-REC Standardı, tüm nitelik izleme sistemleri tarafından kullanılacak olan kurallar, düzenlemeler ve en iyi uygulamaların listesidir. Tüm bunlar bir araya gelerek I-REC kodunu oluşturur. I-REC kodu, herhangi bir ülke veya bölgede uygulanabilecek standartlaştırılmış bir izleme sistemi için planlar sağlamaktadır. I-REC standardizasyon çerçevesi, tüketici taleplerinin basitleştirilmesine ve tekrarlı talep, sayım ve sertifikasyon uygulamalarının ortadan kaldırılmasına olanak tanır.
– I-REC Standardı I-REC kodu kural ve düzenlemelerine dayalı olarak, güvenilir ve şeffaf bir elektrik izleme sistemi olmayan ülke veya bölgelerde kullanıma sunulabilen operasyonel bir nitelik izleme sistemidir. Bu tür bölgelerde gönüllülük temelinde uygulama mümkündür, ancak I-REC Standard kuruluşu uygulamanın ulusal düzenleyici veya politika yapıcı makamlarla birlikte yapılmasını tercih etmektedir.
I-REC Sertifikası Nedir?
I-REC sertifikası, I-REC nitelik izleme sistemi çerçevesinde düzenlenmektedir. Bu sistem, çevresel hedeflerine yönelik ilerlemeyi izlemek ve doğrulamak için gönüllü tüketicilerin yanı sıra hükümetlerin yenilenebilir enerji gereksinimlerine uygunluğun izlenmesini destekler. Bu, tüm I-REC sistem katılımcılarının (yenilenebilir) elektrik üretiminin özelliklerini üretim konumundan tüketim yerine kadar takip etme olanağı sağlar. Belirli bir elektrik üretim kaynağının tanımlayıcı veya performans özellikleri olarak tanımlanan bu nitelikler, bir elektrik üretim tesisinin ve bir elektrik üretim işleminin gerçeğe dayalı ve denetlenebilir beyanlarıdır. Elektrik üreticisinin yeri, 1’inci enerji girdisinin türü, devreye alma tarihi, kurulu gücü, üretilen elektriğin hacmi ve elektriğin ne zaman üretildiği gibi konuların tamamı I-REC nitelik izleme sistemi ile izlenebilen parametrelerdir.
Bu izleme, dijital bir beyan veya tek bir üretim tesisinden bir MWh elektrik üretimine dayanan I-REC standart sertifikasına dönüştürülür. Bu dijital bildirim, elektrik tüketicilerine belirli bir üretim tesisinin ve elektrik üretim işleminin özelliklerini talep etme olanağı sağlar. I-REC Standardı sertifikaları, Sera Gazı Protokolü Kapsam 2 Kılavuz Belgesinde (Elektriğin satışı, dağıtımı, tüketimi veya düzenlenmesi ile ilgili diğer kuruluşlara enerji üretimi hakkında bilgi iletmek için enerji sektöründe kullanılan sözleşme araçları kategorisi) açıklandığı gibi, nitelik izleme sertifikaları kategorisi kapsamına girmektedir.
I-REC sertifikasyon sürecinde ilgili tarafları ve yükümlülükleri şöyle açıklayabiliriz:
– Katılımcılar I-REC’lere sahip olmak veya ticaret yapmak isteyen herkesin I-REC kayıtlarında en az bir hesabı olmalıdır. I-REC sertifikalarını satın almak ve kullanmak isteyen son tüketiciler, katılımcı (kişi veya kurum) olabilir. Katılımcılar kendi hesaplarına sahip olabildiği gibi kendi adlarına hesapları olan mevcut bir piyasa oyuncusunun müşterisi de olabilmektedir.
– Tescil sorumluları: Elektrik üretim tesisleri, I-REC‘lerin düzenlenebilmesi için I-REC sistemine kayıtlı olmalıdır. Bu elektrik üreticilerinin sahipleri, üretim istasyonlarını kaydettirebilir ve kendi adlarına veya bir üçüncü taraf acentesi aracılığıyla I-REC düzenlenmesini talep edebilir. Üretim tesisini kaydettirmek ve sık sık I-REC düzenlemesi talep etmekle görevli kişi veya kuruluşa kayıt tescil / kayıt sorumluları denir. Bu sorumluların I-REC sicilinde hesapları yoktur, fakat bir kişi veya kuruluş gerekirse hem kayıt sorumlusu ve katılımcı olmak için başvuru yapabilir.
Sertifikasyon kuruluşları: Bu kuruluşlar, bir devlet kurumu veya tercihen devlet yetkililerinin tanınması ve desteğiyle hareket eden bağımsız bir kuruluş olabilir. Bu kuruluşlar, üretim tesislerinin kaydını kontrol eder, üretim verilerinin raporlanmasını denetler ve doğrular ve rapor edilen üretime dayalı olarak I-REC sertifikaları yayınlar. Sertifikasyon kuruluşunun, kaydı tutan I-REC organizasyonu ile bir sözleşmesi olması gerekmektedir.
Dilek AŞAN – Taksim Danışmanlık / dilek@taksimdanismanlik.com – www.dilekasan.com