Öne çıkan piyasaya dair güncel haberler şu şekildedir; petrol fiyatları, ABD Başkanı Trump’ın fiyatların yüksek olduğu yolundaki “tweet”inin ardından düşüşünü sürdürdü, akaryakıt ürünlerinden benzinin pompa satış fiyatlarında litre başına 11 kuruş indirim yapıldı, Shell, Bulgaristan’ın Karadeniz sularındaki Blok 1-14 Khan Kubrat sahasında sahip olduğu % 20 arama hissesini Repsol’e devretti, 2018 yılında kömür ihracatını 5 kat arttıran Belarus, Ukrayna’ya kömür ihracatını yaklaşık bin kat arttırdı, Atlantic Council Küresel Enerji Merkezi Kurucu Direktörü Richard L. Morningstar, ABD LNG’sinin Avrupa piyasalarına ulaşmasa bile Avrupa pazarında rekabetçi ve şeffaf bir pazar oluşmasına neden olacağını ve doğalgaz fiyatlarını düşüreceğini söyledi, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez 2. Türkiye Enerji ve Doğal Kaynaklar Zirvesi’nde lisanssız elektrik üretimi düzenlemesinde değişiklik yapılmak üzere çalışmalar yürütüldüğünü kaydetti.
Gün öncesi elektrik piyasasında yarın için oluşan megavat saat (MWh) başına piyasa takas fiyatı ortalaması 276.5 TL olarak belirlendi. Fiyatlardaki dağılıma bakıldığında, günün maksimum fiyatı 321.87 TL/MWh olarak 08:00 – 09:00 saat aralığında, minimum fiyatı 126.1 TL/MWh olarak 04:00
Bir önceki gün ile kıyaslandığında ortalama piyasa takas fiyatında –0.44 TL düşüş gözlemlenmektedir. Kesinleşmiş Günlük Üretim Planı (KGÜP) verilerine bakıldığında termik enerji dahilinde doğal gaz % 16, linyit % 15, ithal kömür % 25 oranında üretimin gerçekleşmesi beklenirken, yenilenebilir enerji dahilinde ise hidro % 28, rüzgar % 12, jeotermal % 3 oranında üretimin gerçekleşmesi beklenmektedir. Bununla birlikte fiyatlardaki düşüş, hafta içi olmasından dolayı tüketim talebindeki artış ve hidro elektrik ile rizgar santrallerinde üretim artış beklentisi ile açıklanabilmektedir. Yarın için planlanan üretim bazlı Kesinleşmiş Günlük Üretim Planı (KGÜP) aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
Tahminleme Modeli* analizi sonucu ortalama piyasa takas fiyatı 282.47 TL/MWh ve ortalama tüketim 35,029 MWh olarak öngörülmektedir. Modelin piyasa takas fiyatına dair başarı oranı günlük % 68, tüketime dair başarı oranı** ise günlük % 96 olarak hesaplanırken, bugüne kadar yapılan piyasa takas fiyatına dair analizlere göre başarı oranı % 88, tüketime dair başarı oranı ise % 95 olarak hesaplanmaktadır. Saatlik yarın için oluşan ve tahmin edilen piyasa takas fiyatları ile haftalık bazda tahmin edilen ve gerçekleştikçe yer alacak günlük ortalama tüketim değerleri aşağıdaki grafiklerde yer almaktadır.
Yarından sonraki gün için oluşacak ortalama piyasa takas fiyatı 276.04 TL/MWH olarak tahmin edilmektedir. Buna bağlı olarak günün maksimum fiyatı 325.77 TL/MWh olarak 08:00 – 09:00 saat aralığında, minimum fiyatı 188.68 TL/MWh olarak 04:00 – 05:00 saat aralığında gerçekleşeceği öngörülmektedir. Puant saatlerde (17:00 – 22:00) tahmini ortalama piyasa takas fiyatı ise 304.03 TL/MWh olarak hesaplanabilmektedir. Saatlik oluşacak piyasa takas fiyatı tahminleri aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
Organize Toptan Doğal Gaz Satış Piyasası (OTSP) dahilinde 01.02.2019 – 26.02.2019 tarihleri arası ortalama Gaz Referans Fiyatı (GRF) 1,458.85 TL/1000 sm3 olarak belirlenirken, aynı tarihler arasında toplam gerçekleşen eşleşmelerin miktarı ise 103,630 x1000 sm3 olarak belirlendi. İlgili tarihler arasında günlük Gaz Referans Fiyatı (GRF) ile Eşleşme Miktarı verileri aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
*Tahminleme Modeli; istatistiksel tahminleme metodu olan SARIMA (Seasonal Autoregressive Integrated Moving Average) kullanılarak MATLAB yazılım geliştirme platformunda hazırlanmıştır. Model ve diğer tüm kullanılan veriler dahilinde girdi verileri olarak EPİAŞ Şeffaflık Platformunda günlük yayınlanan piyasa takas fiyatları ve gerçekleşen tüketim verileri kullanılmaktadır. Model ile ilgili detaylı bilgi alabilmek için lütfen iletişime geçiniz.
**Tüketime Dair Başarı Oranı; tüketim bazında yapılan haftalık tahminlerde Pazar günleri yayınlanan raporda henüz gerçekleşen veri olmadığı için Salı günü itibari ile başarı oranı günlük olarak hesaplanarak, raporda güncellenecektir.
Tümay Solak – Risk Yönetimi Uzmanı – tumay.solak@enerjigazetesi.ist