Güneş enerjisi denilince birçoğumuzun gözünün önüne kuşkusuz hemen fotovoltaik paneller gelmektedir. Güneş enerjisini elektrik enerjisine dönüştüren bu paneller bu enerjinin doğrudan ve yüksek miktarda kullanımına olanak tanıdığı için en fazla kullanım alanı olan ürünlerdir. Yine aynı şekilde konsantre güneş enerji sistemleri de bir termik santraldeki buhar jeneratörü için ihtiyaç duyulan yüksek sıcaklık ve basınçtaki buharı üretmesinden ötürü yaygın sistemlerden biridir. Özellikle kırsal alanlarda kullanımına sıklıkla rastladığımız ve güneş enerjisinin doğrudan sıcak su elde edilmesi için kullanıldığı güneş enerjili su ısıtma sistemleri de güneş enerjisi denilince akla ilk gelen seçeneklerden biri olmaktadır.
Fakat yenilenebilir enerji sistemleri arasında rüzgarla birlikte potansiyeli en yüksek olan güneş enerjisinin kullanım alanları bunlarla sınırlı değildir. Örneğin, uzun yıllardır kullanılan basit hesap makineleri dahi ufak güneş pilleriyle çalışabilmektedir. Farklı enerji ihtiyaçları (elektrik, ısıtma, soğutma, aydınlatma, havalandırma vs) doğrudan veya dolaylı olarak güneşten sağlanabilmektedir.
Güneş enerjisiyle çalışan fanlar konut, okul, kamu binaları, hastane ve daha birçok yerde havalandırma çözümü olarak kullanılabilmektedir. Çatı veya tavan arasına yerleştirilen solar havalandırma sistemleri sayesinde yaz aylarında özellikle güneşin tepede ve hava sıcaklığının yüksek olduğu zaman dilimlerinde elektrik kullanmadan iklim konforu sağlamak mümkündür.
Güneş enerjisi solar aydınlatma sistemleri için de birçok çözüm sunmaktadır. Özellikle son yıllarda peyzaj ve güvenlik sistemlerindeki aydınlatma ürünleri ve iç mekan aydınlatma ürünleri için solar enerjiye başvurulmaktadır. Gelişen teknoloji sayesinde çok ucuz ve kolay bir şekilde temin edilebilen bu sistemler, aydınlatma ihtiyacını güneş enerjisinin doğrudan kullanımıyla ya da güneş pillerine depolama yapılarak karşılanmasını mümkün hale getirmiştir. Örneğin, güvenlik amacıyla kullanılan aydınlatma ürünlerine entegre edilmiş solar bataryalar gündüz saatlerinde enerji depolayabilmekte ve bu enerjiyi gece saatlerinde kullanarak aydınlatma yapılmasını sağlamaktadır. Güneş enerjisi doğal aydınlatma amacıyla da kullanılabilmektedir. Bu sistemlerde yapının çatı kısmına yerleştirilen aynalar ile güneş ışığı iç mekanlara taşınmakta ve herhangi bir elektrik kullanımı olmadan aydınlatma yapılması sağlanmaktadır.
Elektrikli araç teknolojisinin gelişimiyle giderek yaygınlaşmaya başlayan solar otoparklar, güneş enerjisini bir diğer kullanım alanıdır. Bu otoparklarda güneş panellerinden elde edilen enerji otoparka bırakılan elektrikli araçların şarj edilmesi kullanılabilmektedir. Solar otoparklar özellikle otel ve AVM gibi geniş otopark alanları bulunan mekanlar için hizmet kalitesini ve müşteri memnuniyetini ve konforunu da artıran oldukça yenilikçi çözümlerden biridir.
Solar pompalar, gelişen güneş enerji teknolojisinin hayatımıza kazandırdığı bir diğer modern çözümlerden biridir. Gerek konutlarda gerekse endüstriyel tesislerde suyun bir noktadan başka bir noktaya aktarımında kullanılan pompalar gün içerisinde çok yoğun bir kullanım süresine sahip olduğundan oldukça yüksek miktarda enerji tüketmektedir. Fakat bu enerjinin büyük bir kısmının (bazen tamamının) güneşten sağlanması mümkündür. Pompalara takılan güneş pilleri gündüz vakitlerinde enerji depolayabilmekte ve gece saatlerinde çalışan pompalar için enerji sağlamaktadır.
Güneş enerjisiyle çalışan ocaklar (solar fırınlar) özellikle elektrik kesintilerinde veya kamp alanlarında yiyeceklerin ısıtılması / pişirilmesi için kullanılmaktadır. Bu fırınlar, güneş ışınlarını belirli bir alanda yoğunlaştırarak yüksek ısı üretilmesini sağlamaktadır. Bu ısı ile yiyecekler ısıtılabilmektedir. Solar fırınlar son yıllarda güneş enerjisi kullanımının oldukça pratik ve ucuz bir yöntemi olarak karşımıza çıkmaktadır.
Solar enerjinin diğer kullanım alanlarından ve sunduğu çözümlerden bazıları şunlardır:
– Solar ev ısıtma sistemleri
– Güneş enerjili havuz ısıtma sistemleri
– Solar soğutucular; özellikle kamplarda basit buzdolabı çözümleri sunmaktadır
– Solar enerjiyle çalışan taşınabilir eşyalar; bluetooth hoparlör & kulaklık, el feneri, hesap makineleri, klavye, şarj cihazı vs.
– Güneş enerjisiyle çalışan çeşmeler ve sulama kontrol sistemleri
Dilek AŞAN – Taksim Danışmanlık / dilek@taksimdanismanlik.com – www.dilekasan.com