Kategori : ELEKTRİK ENERJİSİ, ENERJİ GÜNDEMİ, ENERJİ VERİMLİLİĞİ, GÜNEŞ ENERJİSİ, RÜZGAR ENERJİSİ & RES - Tarih : 09 Nisan 2023
Avrupa Yeşil Mutabakatı, Avrupa kıtasını 2050 yılına kadar karbon nötr hale getirmeti amaçlayan bir vizyon ile hazırlanmıştır. Enerji sektörünün karbon arındırılması, 2050 yılındaki nihai hedefler ve 2030 yılına kadar gerçekleştirilmesi planlanan iklim hedefleri için son derece önemlidir. Zira, enerji üretimi ve kullanımından kaynaklı sera gazı emisyonları Avrupa Birliği’nin toplam emisyonlarının %75’inden fazlasını oluşturmaktadır. AB yönetimi bu hedefleri gerçekleştirirken insanların hayat kalitesini artırmaya ve enerjiye erişiminde sürdürülebilir çözümler üretmeye odaklanmaktadır.
Temiz enerji geçiş sürecinde enerji arzının güvenli ve uygun fiyatlarla sağlanması ve tüm AB enerji piyasasının birbirine entegre ve dijital hale getirilmesi de hedeflenmektedir. Tüm enerji sektörünün enerji verimliliği hedefleri doğrultusunda yeniden düzenlenmesi, yenilenebilir kaynaklardan maksimum orandan faydalanılması ve binaların enerji performansının artırılması da gerçekleştirilmek istenen hedefler arasındadır.
Sürdürülebilir enerji yönetimi, AB Yeşil Mutabatı’nın en önemli çıktılarından biridir. AB yönetimi Mutabakat sürecinde enerji sektöründe inovatif girişimleri desteklemeye ve altyapının modernize edilmesine önem vermektedir. Her sektörde eko-tasarım ilkeleri doğrultusunda enerji verimliliği yüksek ve karbon ayak izi düşük ürünlerin piyasaya arz edilmesi de temiz enerji geçişinde öngörülen çıktılar arasındadır. Bu süreçte, yakıt ve gaz sektörünün karbondan arındırılarak çevresel sürdürülebilirliği desteklemesi ve farklı sektörler arasında akıllı teknolojiler kullanılarak entegrasyon sağlanması teşvik edilecektir.
Günümüzde bazı Avrupa ülkelerinde enerjiye erişim konusunda adil ve güvenli olmayan durumlar söz konusudur. Avrupa Yeşil Mutabakatı ile Avrupa’nın bazı bölgelerinde üst düzeyde yaşanan enerji yoksulluğu ile mücadele edilmesi ve enerji kullanıcılarının desteklenmesi planlanmaktadır. AB içerisinde geliştirilen enerji standartlarının ve teknolojilerinin global ölçekte uygulanması için de çalışmalar mevcuttur. Sera gazı emisyonlarını 2030 yılına kadar 1990 yılına kıyasla %55 oranda düşürülmesi hedefi çerçevesinde Avrupa’nın açık deniz (off-shore) rüzgar enerjisi potansiyelinden maksimum oranda faydalanılması de hedeflenmektedir.
Avrupa Yeşil Mutabakatı ile kapsamı ve ilkeleri belirlenen temiz enerji geçişi sürecinde oluşturulan enerji politikalarından ve stratejilerden bazıları şunlardır:
– Enerji Sistemi Entegrasyon Stratejisi
– Hidrojen Stratejisi
– Açık Deniz Yenilenebilir Enerji Stratejisi
– Kamu ve özel binaların enerji verimliliği hedefleri doğrultusunda yenilenmesi
– Metan Stratejisi
– Trans-Avrupa Enerji Ağları
AB yönetimi, temiz enerji geçişi sürecinde her bir üye ülkeden ulusal enerji ve iklim planları oluşturmasını istemiştir. 2019 yılında kabul edilen tüm Avrupalılar için temiz enerji paketi bu konudaki önemli gelişmelerden biridir. Bu paket ile (AB) 2018/1999 sayılı enerji birliği ve iklim eyleminin yönetimine dair bir regülasyon kabul edilmiştir. Ülkelerin hazırlaması gereken ulusal planlar enerji birliği konusunu enerji verimliliği, enerji güvenliği, araştırma, inovasyon, rekabet gücü, dekorbanizasyon ve iç enerji piyasalarının düzenlenmesi gibi konuları dikkate alarak değerlendirmektedir. AB genelinde tüm kamu ve özel sektör paydaşlarının bu konularda iş birlikleri geliştirmesi ve yeni yatırımlar yapması beklenmektedir.
Temi enerji geçişi süreci kapsamında AB ülkelerinin geliştirdiği ulusal enerji ve iklim planlarından bazıları şunlardır:
– Avusturya – Çatılara 100 bin güneş paneli kurulması
– Litvanya – 696 MW kurulu güce sahip olması beklenen küçük ölçekli enerji santrallerinin kurulumu için tüketicilere finansal destek verilmesi
– Danimarka – 4 GW açık deniz rüzgar kapasitesi elde etmek için yatırım yapılması
– Fransa – 2023 yılına kadar 3,7 GW kapasiteyi hedefleyen altı açık deniz rüzgar ihalesi başlatılması
– Yunanistan ve Portekiz – Eski linyit maden sahalarında güneş enerjisi çiftlikleri ve hidrojen altyapısı kurulması
– Bulgaristan – Kamu binalarının yılda %5’inden fazlasının yenilenmesi
– Letonya – 2030 yılına kadar 2000 çok daireli ve 3000 müstakil aile binasının yenilenmesi
– Romanya – Özel, ulusal ve AB kaynaklarından finanse edilen bir enerji verimliliği yatırım fonu kurulması
Dilek AŞAN – Taksim Danışmanlık / dilek@taksimdanismanlik.com – www.dilekasan.com
