Serbest dalış dünya rekortmeni ve UNDP Türkiye Sudaki Yaşam Savunucusu Şahika Ercümen, sudaki kirliliğin denizel ekosistemlerde yarattığı tehlike hakkında farkındalığı artırmak amacıyla 2 Aralık 2022 tarihinde Akdeniz’de dalış yaptı. UNDP’nin Hatay ilinde Samandağ ilçesi yakınlarındaki Hırlavuk Burnu’nda düzenlediği etkinlik, plastik atıklar, kirlilik ve iklim krizi gibi sorunların çözümünde yerel eylem ve toplum dayanışmasının önemini vurguladı.
“Denizlerimiz ve okyanuslarımız boğuluyor” diyerek sözlerine başlayan Ercümen şöyle devam etti: “Kirlilik, aşırı avlanma, istilacı yabancı türler ve iklim değişikliği gibi insanlığın yarattığı tüm bu sorunlar, denizel yaşamın dayandığı oksijeni yok ediyor. Bugün, Asi Nehri’ndeki kirlilik konusunda alarm veriyoruz, ancak tehlike çok daha büyük. Sudaki yaşamı tehlikeye sokarsak, tüm insanlığı tehdit etmiş oluruz. Bu nedenle, bu küresel soruna son vermek için yerel düzeyde de eylemlerimizi
Ercümen dalıştan önce, Samandağ sahilinde, çocukları “sıfır atık” uygulamaları konusunda eğitmeyi amaçlayan bir atık temizleme etkinliğinde bir grup ilkokul öğrencisi ile bir araya geldi. Etkinliğe katılan 47 çocuk, 1 saat süren çabalarıyla toplam 40 kilo atık topladı.
Etkinlik, Hatay ilinde iklim değişikliğiyle mücadele etmeyi ve hassas denizel ekosistemi korumayı hedefleyen, Japon Hükümeti’nin 1,8 milyon ABD Doları finansman sağladığı “Hatay için İklim Eylemi” projesi kapsamında gerçekleştirildi. Proje, UNDP Türkiye, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve Hatay Büyükşehir Belediyesi tarafından iş birliği içinde yürütülüyor.
Lübnan’da doğup Suriye’de kuzeye doğru akan Asi Nehri, daha sonra Türkiye’ye giriyor. Uzunluğu 571 kilometre olan akışı boyunca atıkları da taşıyan nehir, Hatay’dan Akdeniz’e dökülüyor. Girişim, UNDP’nin desteğiyle 2019 yılında hazırlanan Hatay ili yerel iklim eylem planında tanımlanan, atık yönetimi ve geri dönüşümün iyileştirilmesi dahil, öncelikli önlemleri ele alıyor.
“Hatay için İklim Eylemi” projesi üç hedefe sahip: Birincisi, Samandağ’da Akdeniz’e dökülen Asi Nehri’nin getirdiği atıkları temizlemek; ikincisi, mevzuat düzenlemelerinin iyileştirilmesi ve halkın eğitilmesi yoluyla atıkların nehre atılmasını azaltmak; ve üçüncüsü ise, nehirleri tıkayan, su kalitesini düşüren ve yerel balıkçılık ekonomisini tehdit eden bir istilacı tür olan su sümbülünün yayılmasının yarattığı tehdit ile mücadele etmek.
Girişim, UNDP’nin Hatay’da bugüne kadar yaptığı çalışmaların üzerine inşa ediliyor. UNDP daha önce, Hassa ilçesinde 60.000 kişiye hizmet vermek üzere, eskiden arıtılmaksızın Asi Nehri’ne akıtılan kanalizasyon atığını arıtacak 4 milyon ABD Dolarlık bir atık su arıtma tesisi inşa etmiş ve 2019 yılında işletmeye almıştı.
Türkiye’deki bu girişim, UNDP İklim Sözü’nün 100’ü aşkın ülkede desteklediği çalışmalardan yalnızca biri. İklim Sözü, ülkelere Paris Anlaşması’na yönelik ulusal taahhütlerini yerine getirmeleri için sunulan en büyük küresel iklim ve kalkınma desteği konumunda.